Het wetenschappelijke nieuws van deze week brengt een mix van doorbraken, vreemde ontwikkelingen en langverwachte rendementen. Van de diepten van de ruimte tot de onderzeese wereld, er is genoeg te verteren.
Blue Origin neemt de vlucht: Na vertragingen veroorzaakt door zowel het aardse weer als uitdagingen in de ruimte, lanceerde Blue Origin op 14 november eindelijk zijn New Glenn-raket. Deze mijlpaal zag de succesvolle lancering van NASA’s ESCAPADE-ruimtevaartuig, een tweeling ontworpen om de atmosfeer van Mars te bestuderen en te begrijpen hoe deze in de loop van miljarden jaren veel van zijn beschermende gassen heeft verloren. Deze tweede lancering van de krachtige raket van 98 meter hoog is een grote stap voor Blue Origin in de strijd met SpaceX in de ontluikende ruimterace.
Meer dan alleen afval: Hoewel we ons richten op ruimtevaart, is er ook een groeiende belangstelling voor wat er al bestaat: ruimteafval. Eén startup, TransAstra, heeft een ambitieus plan om zowel asteroïden als ter ziele gegane satellieten te vangen met behulp van grote opblaasbare ‘CaptureBags’. Het idee is om dit puin om te zetten in waardevolle grondstoffen, waardoor ruimteafval wordt omgezet in ruimteschatten. Dit roept interessante vragen op over de toekomst van ruimtemijnbouw en de uitdagingen van het opruimen van onze orbitale buurten.
Onderwatervulkanen: geduld is een schone zaak: Soms hebben zelfs geologische gebeurtenissen een extra zetje nodig. Axial Seamount, een vulkaan voor de kust van Oregon, zal wellicht pas midden tot eind 2026 uitbarsten, waardoor de tijdlijn die wetenschappers aanvankelijk voor december 2024 hadden verwacht, wordt verschoven. Wat veroorzaakt deze vertraging? De hoeveelheid grondinflatie die nodig is om een uitbarsting teweeg te brengen, lijkt bij elke volgende gebeurtenis bij Axial toe te nemen, wat erop wijst dat de opbouw van magma en de compressie van de aardkorst een complexe rol spelen bij de uitbarstingen ervan.
De dreiging van superstormen: Ondertussen wordt het Caribisch gebied op onze eigen planeet geconfronteerd met een groeiende dreiging van superorkanen, aangewakkerd door klimaatverandering. Deze stormen worden sterker, vormen zich sneller en veroorzaken op grotere schaal verwoestingen. De intensiteit van de recente orkaanseizoenen heeft sommige wetenschappers er zelfs toe aangezet om voor te stellen een categorie 6 toe te voegen aan de orkaanwindschaal van Saffir-Simpson om hun enorme kracht nauwkeurig weer te geven.
En uit de diepten van de geschiedenis: Herinner je je die gestrande walvissen nog die voor zulk melancholisch nieuws zorgden? Er zit altijd een donkere historische kant aan deze gebeurtenissen. Deze week vijfenvijftig jaar geleden besloten functionarissen uit Oregon een gestrand potviskarkas aan de kust van Oregon te dynamiseren, wat resulteerde in een explosie van bloed en blubber die getuigen sprakeloos maakte.
De toekomst is nu: AI maakt zijn stempel: Van ruimteverkenning tot orkanen, het lijkt alsof de wetenschap voortdurend onze toekomst vormgeeft. Maar misschien ligt een van de meest interessante ontwikkelingen deze week op het gebied van muziek. Door AI gegenereerde nummers infiltreren de reguliere hitlijsten, waardoor de grens tussen menselijke en machinale creativiteit vervaagt. Omdat 97% van de luisteraars naar verluidt niet in staat is om door AI gemaakte muziek te onderscheiden van menselijke composities, roept dit vragen op over de aard van kunst en originaliteit.
