De websites voor klimaattoppen van de Verenigde Naties (COP-conferenties) leveren verrassend veel bijdrage aan de CO2-uitstoot. Uit nieuw onderzoek gepubliceerd in PLOS Climate blijkt dat deze sites tot tien keer meer koolstof genereren dan de gemiddelde webpagina, een verbluffende statistiek gezien hun veronderstelde doel. Deze discrepantie roept cruciale vragen op over de impact op het milieu van zelfs digitale initiatieven die gericht zijn op het aanpakken van de klimaatverandering.
De studie analyseerde webarchiefgegevens van drie decennia, vanaf de eerste COP van 1995 tot 2024. Hoewel de uitstoot aanvankelijk relatief laag bleef, met een gemiddelde van slechts 0,02 gram koolstof per bekeken pagina tot COP14 (gehouden in 2008), namen ze daarna een scherpe opwaartse wending. Vanaf COP15 steeg de gemiddelde uitstoot tot ruim 2,4 gram per bezoek – een cijfer dat aanzienlijk hoger ligt dan de gemiddelde website-uitstoot van 0,36 gram per bezoek.
De belangrijkste oorzaak van deze piek lijkt een toename van de inhoudsintensieve inhoud op COP-websites te zijn. Multimediabestanden zoals video’s en interactieve afbeeldingen vereisen meer verwerkingskracht, wat zich direct vertaalt in een hoger energieverbruik en bijgevolg in een hogere CO2-uitstoot.
Maar het probleem reikt verder dan website-ontwerp. Het verkeer naar COP-sites is ook exponentieel geëxplodeerd. In 1997 (het vroegste jaar met beschikbare gegevens voor COP3) genereerde één enkele paginaweergave ongeveer 0,14 kg koolstof – vergelijkbaar met wat een volwassen boom in twee dagen absorbeert. Tegen COP29 was dit cijfer gestegen tot maar liefst 116,85 kg, wat overeenkomt met tien volwassen bomen die gedurende een heel jaar koolstof absorberen. Dit betekent een stijging van ruim 83.000%! Hoewel onderzoekers de emissies voor COP30 nog niet hebben berekend, is het zorgwekkende feit dat de website niet wordt gehost op een geverifieerde infrastructuur voor duurzame energie.
Deze bevindingen benadrukken een cruciale blinde vlek in discussies over klimaatactie: de milieukosten die in onze digitale wereld vaak over het hoofd worden gezien. “De CO2-kosten van digitale aanwezigheid worden vaak over het hoofd gezien, zelfs door degenen die het milieu belangrijk vinden en deze moeten beschermen”, zegt professor Melissa Terras van het Institute for Design Informatics van de Universiteit van Edinburgh.
Om deze impact te verzachten, stellen onderzoekers praktische stappen voor zoals:
- De grootte van de webpagina beperken: Het verkleinen van de bestandsgrootte en het optimaliseren van de lay-out kan de laadtijden en het energieverbruik aanzienlijk verminderen.
- Het optimaliseren van de sitestructuur: Efficiënte code en gestroomlijnde navigatie dragen bij aan sneller laden van pagina’s en verminderde uitstoot.
- Hosting van hernieuwbare energie: Het kiezen van webservers die worden aangedreven door duurzame bronnen is essentieel voor het minimaliseren van de ecologische voetafdruk.
Dit baanbrekende onderzoek maakt op een innovatieve manier gebruik van het internetarchief en demonstreert het potentieel ervan voor het volgen van de milieu-impact van websites in de loop van de tijd. Het team hoopt dat deze methode de analyse van andere sites met veel verkeer zal inspireren en een collectieve inspanning zal begeleiden om de digitale wereld milieuverantwoorder te maken.
De studie dient als een duidelijke herinnering dat zelfs ogenschijnlijk vooruitstrevende initiatieven verborgen milieukosten kunnen met zich meebrengen. Het verkleinen van de CO2-voetafdruk van COP-websites gaat niet alleen over technologische oplossingen; het gaat over het afstemmen van onze digitale praktijken op de doelstellingen die we nastreven op het gebied van klimaatactie.
